فعالیتهای کشاورزی: دلايل تدوين استاندارد حسابداري فعاليتهاي كشاورزي : كميته تدوين استانداردهاي حسابداري به‌دلايل زير تدوين استاندارد حسابداري مربوط به فعاليتهاي كشاورزي را ضروري تشخيص داده است : الف. استفاده از روشهاي حسابداري متفاوت توسط شركتها براي معاملات و رويدادهاي مشابه، ب . مستثني شدن فعاليتهاي كشاورزي از دامنه كاربرد بعضي از استانداردهاي حسابداري موجود (همانند استاندارد حسابداري شماره 8 با عنوان حسابداري موجودي مواد و كالا و استاندارد حسابداري شماره 3 با عنوان درآمد عملياتي )، ج . ماهيت خاص فعاليتهاي كشاورزي از جمله وجود دگرديسي زيستي، و د . هماهنگي بيشتر با استانداردهاي بين‌المللي حسابداري باتوجه به تدوين استاندارد بين‌المللي حسابداري شماره 41 با عنوان كشاورزي .
دامنه كاربرد : 1 . كاربرد اين استاندارد در حسابداري موارد زير الزامي‌است، مشروط بر اينكه به فعاليت كشاورزي مربوط باشد : الف. داراييهاي زيستي، و ب . توليد كشاورزي در زمان برداشت. 2. اين استاندارد در موارد زير كاربرد ندارد : الف.زميـن مــربوط به فعــاليت كشــاورزي (موضوع استاندارد حسابداري شماره 11)، ب .داراييهـاي نامشهـود مربــوط به فعاليــت كشاورزي (موضوع استاندارد حسابداري شماره 17 )، و پ. تولیــدات کشاورزی بعد از زمـان برداشـت (موضوع استانداردحسابداري شماره 8).
نمونه‌هايي از داراييهاي زيستي، توليدات كشاورزي و محصولاتي كه از فراوري پس از برداشت حاصل مي‌شود :
|
داراييهاي زيستي
|
توليدات كشاورزي
|
محصولات فراوري شده بعد از برداشت
|
|
گوسفند
|
پشم
|
نخ ، فرش
|
|
گله شيري
|
شير
|
پنير
|
|
گوساله
|
گوشت
|
سوسيس
|
|
مرغ تخم‌گذار
|
تخم مرغ
|
محصولات غذايي
|
|
ماهي
|
گوشت
|
كنسرو ماهي
|
|
تاكستان
|
انگور
|
سركـه
|
|
درخت سيب
|
سيب
|
كمپوت
|
|
گياهان
|
پنبـه
|
نخ ، پارچه
|
|
|
نيشكر
|
شكر
|
|
بوته چاي
|
برگ چاي
|
چاي خشك
|
|
درختان جنگل مصنوعي
|
تنه درخت
|
الوار
|
فعاليت كشاورزي : عبارت است از مديريت بر دگرديسي داراييهاي زيستي براي فروش، تبديل به توليد كشاورزي يا افزايش داراييهاي زيستي. برخي ويژگيهاي مشترك فعاليتهای کشاورزی به شرح زير مي‌باشد : الف. قابليت تغيير. حيوانات و گياهان زنده به‌صورت بالقوه توانايي دگرديسي زيستي دارند، ب . مديريت تغيير. مجموعه فعاليتهايي كه از طريق بهينه‌سازي و ايجاد شرايط لازم (از قبيل سطوح تغذيه، رطوبت، و...) فرايند دگرديسي را تسهيل مي‌كند. چنين مديريتي فعاليت كشاورزي را از ساير فعاليتها متمايز مي‌سازد، و ج . اندازه‌گيري تغيير. تغييرات كيفي (براي مثال، اصلاح‌نژاد، درجه غلظت، و ...) يا تغييرات كمي (براي مثال، توليد مثل، وزن، و ...) ناشي از دگرديسي به عنوان شاخصهاي فعاليت معمول مديريت، اندازه‌گيري و نظارت مي‌شود.
دگرديسي : شامل فرايندهاي رشد، تحليل، توليد و توليد مثل است كه به تغييرات كيفي يا كمّي دارايي زيستي مي‌انجامد. دگرديسي به يكي از نتايج زير منجر مي‌شود : الف. تغييرات در دارايي از طريق رشد، تحليل ياتوليد،يا ب . توليد محصول كشاورزي از قبيل برگ چاي، پشم و شير.
دارايي زيستي : عبارت است از حيوان يا گياه زنده. دارايي زيستي مولد: عبارت است از يك دارايي كه به‌قصد توليد مثل، اصلاح نژاد و يا توليد كشاورزي ، با حفظ حيات دارايي زيستي ، نگهداري مي‌شود و قابليت برداشت در بيش از يك سال را دارد (مانند دامهاي شيري، تاكستانها، درختان ميوه و مرغهاي تخم‌گذار). دارايي زيستي غير مولد: به طبقه‌اي از داراييهاي زيستي گفته مي‌شود كه واجد شرايط تعيين شده براي داراييهاي زيستي مولد نيست ( داراييهاي زيستي غير مولد اقلامي هستند كه به عنوان توليد كشاورزي برداشت مي‌شوند يا به عنوان داراييهاي زيستي به‌فروش مي‌رسند. مانند دامهاي گوشتي، دامهاي آماده فروش، ماهي پرورشي، غلات در جريان رشد از قبيل ذرت و گندم، و درختان پرورشي جهت تهيه الوار). توليد كشاورزي : عبــارت است از محصـول برداشت شـده از داراييهاي زيستي واحد تجاري. توليد كشاورزي بايد در زمان برداشت به ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش اندازه‌گيري شود. ارزش تعيين شده مزبور بهاي تمام شده آن محصول محسوب مي‌شود. بازار فعال : عبارت است از بازاري كه كليه شرايط زير را دارد : الف. اقلام مبادله شده در بازار متجانس هستند، ب . معمولاً خريداران و فروشندگان مايل در هر زمان وجود دارند، و ج . قيمتها براي عموم قابل دسترسي است. در اين استاندارد، اقلام متجانس به مجموعه‌اي از اقلام نظير لبنيات، غلات، دانه‌هاي روغني، ميوه و تره‌بار، گل، دام، طيور، ماهيها و آبزيان و ... اطلاق مي‌شود كه به واسطه خصوصيات همانند، قابل گروه‌بندي است. شناخت و اندازه‌گيري : واحـد تجــاري بايد دارايـي زيستي يا توليــد كشـاورزي را فقط زماني شناسايي كند كه : الف. كنترل دارايي را در نتيجه رويدادهاي گذشته بدست آورده باشد ، ب . جريان منافع اقتصادي آتي مرتبط به دارايي به درون واحد تجاري محتمل باشد، و ج . ارزش منصفانه يا بهاي تمام شده دارايي به‌گونه‌اي اتكاپذير قابل اندازه‌گيري باشد. دارايي زيستي مولد بايد برمبناي بهاي تمام شده پس از كسر استهلاك انباشته و كاهش ارزش انباشته يا مبلغ تجديد ارزيابي ، به عنوان نحوه عمل مجاز جايگزين، شناسايي و گزارش شود. به‌استثناي دارايي زيستي غير مولد خريداري شده كه تنها در زمان شناخت اوليه به بهاي تمام شده شناسايي مي‌شود، داراييهاي زيستي غير مولد بايد در شناخت اوليه و در تاريخ ترازنامه به ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش اندازه‌گيري شود بجز در شرایطی که قیمت یا ارزش بازار دارایی زیستی غیر مولد در دسترس نیست و سایر براوردهای ارزش منصفانه آن به وضوح غیرقابل اتکاست، که در این شرایط بایستی دارایی زیستی غیرمولد به بهای تمام شده پس از کسر هر گونه کاهش ارزش، اندازه گیری شود. تعیین ارزش منصفانه در قرارداد های آتی فروش داراییهای زیستی غیرمولد یا تولید کشاورزی در قراردادهای آتی فروش، قیمت قرارداد برای تعیین ارزش منصفانه الزاما مربوط نیست، زیرا ارزش منصفانه منعکس کننده ارزش در بازار جاری است که در آن خریدار و فروشنده مطلع و مایل معامله میکنند. در نتیجه ارزش منصفانه دارايي زيستي غير مولد يا توليد كشاورزي الزاماً به علت وجود قرارداد تعديل نمي‌شود. نکته: در مواردی که قرارداد فروش دارایی زیستی غیرمولد یا تولید کشاورزی ممکن است قراردادی زیانبار باشد، بایستی زیان ناشی از قرارداد، یعنی مازاد مخارج اجتناب ناپذیر ایفای تعهدات مربوط به قرارداد نسبت به منافع حاصل آن، بعنوان ذخیره شناسایی شود. در صورتي كه بازار فعالي وجود نداشته باشد، واحد تجاري از يك يا چند مورد زير، به شرط دسترسي، براي تعيين ارزش منصفانه استفاده مي‌كند : الف. قيمتهاي تضميني اعلام شده توسط دولت، ب . آخرين قيمت معامله در بازار، مشروط بر اين كه در فاصله زماني بين تاريخ آن معامله و تاريخ ترازنامه تغيير قابل ملاحظه‌اي در شرايط اقتصادي رخ نداده باشد، ج . قيمتهاي بازار داراييهاي مشابه با در نظر گرفتن تعديلاتي كه تفاوتها را منعكس مي‌كند،و د . معيارهاي خاص مانند ارزش ميوه براساس جعبه و ارزش گله گوشتي بر حسب كيلوگرم گوشت. در شرایط زیر بهاي تمام شده به ارزش منصفانه نزديك باشد، به ويژه در مواقعي كه : الف. از زمــان تحمــل بهاي تمـام شده اوليــه، دگرديسي زيستي كمي صورت گرفته باشد، يا ب . انتظار نرود دگرديسي زيستي تأثير با اهميتي بر قيمت داشته باشد.
درآمدها و هزينه‌هاي ناشي از اندازه‌گيري به‌ارزش منصفانه
درآمد ناشي از شناخت اوليه دارايي زيستي غير مولد به ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش و نيز درآمد يا هزينه ناشي از تغيير در ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش دارايي زيستي غيرمولد ، بايد در سود و زيان دوره وقوع منظور شود. درآمد يا هزينه ناشي از شناخت اوليه توليدكشاورزي به ارزش منصفـانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش، بايد در سود يا زيان دوره وقوع منظور شود.
عدم امكان اندازه‌گيري ارزش منصفانه به‌گونه‌اي اتكا پذير
در مواردی که ممکن است در شناخت اوليه دارايي زيستي غير مولد قيمت يا ارزش بازار آن در دسترس نباشد و ساير براوردهاي ارزش منصفانه آن نیز به وضوح غيرقابل اتكا باشد، دارايي زيستي غير مولد بايد به بهاي تمام شده پس از كسر هرگونه كاهش ارزش ، اندازه‌گيري شود. در هر زمان كه بتوان ارزش منصفانه چنين دارايي را به گونه‌اي اتكا پذير اندازه‌گيري كرد، واحد تجاري بايد آن را به ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش اندازه‌گيري كند.
كمكهاي بلاعوض دولت : در مواردي كه دارايي زيستي توسط دولت به عنوان كمك بلاعوض دراختيار واحد تجاري قرار مي‌گيرد، كمك بلاعوض دولت معادل ارزش منصفانه دارايي زيستي پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش در زمان شناخت اوليه است.
افشـا در ترازنامه و صورت سود و زیان : واحد تجاري بايد مبلغ دفتري داراييهاي زيستي مولد و غير مولد خود را به‌صورت جداگانه در ترازنامه ارائه كنـد. واحد تجاري بايد موارد زير را كه در دوره جاري ايجاد شده است در صورت سود و زيان افشا كند : الف. جمع درآمدها يا هزينه‌هاي ناشي از شناخت اوليه توليد كشاورزي ، ب . جمع درآمدها يا هزينه‌هاي ناشي از شناخت اوليه و تغييرات در ارزش منصفانه‌پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش داراييهاي زيستي غيرمولد ، و ج . سود يا زيان ناشي از فروش توليد كشاورزي و داراييهاي زيستي غيرمولد با ارائه فروش و بهاي تمام شده انتسابي آن . افشـا در صورتهای مالی : واحد تجاري بايد اطلاعات تشريحي يا كمي زير را در صورتهاي مالي افشا كند : الف . ماهيت فعاليتهاي مرتبط با هر گروه از داراييهاي زيستي ، ب . مقادير هر گروه از داراييهاي زيستي غير مولد در پايان دوره مالي ، و ج . مبالغ دفتري و مقادير داراييهاي زيستي مولد به‌تفكيك در جريان رشد (مثلاً نابالغ) و در حال بهره‌برداري (مثلاً بالغ) . واحد تجاري بايد روشها و مفروضات عمده به‌كار گرفته شده در تعيين ارزش منصفانه هر گروه از توليد كشاورزي در زمان برداشت و هر گروه از داراييهاي زيستي غير مولد را افشا كند. واحد تجاري بايد مقدار و ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش توليد كشاورزي برداشت شده طي دوره كه در زمان برداشت تعيين گرديده است را افشا كند. واحد تجاري بايد موارد زير را افشا كند : الف. مبالغ دفتري داراييهاي زيستي كه در رابطه با مالكيت آنها محدوديت وجود دارد و يا در وثيقه بدهيها قرار گرفته است ، و ب. تعهدات مربوط به توسعه يا تحصيل داراييهاي زيستي مولد.
واحد تجاري بايد صورت تطبيقي از تغييرات مبالغ دفتري داراييهاي زيستي غير مولد در ابتدا و انتهاي دوره را ارائــه كند. درج اطلاعات مقايسه‌اي ضروري نيست. اين صورت تطبيق بايد شامل موارد زير باشد: الف . درآمدها يا هزينه‌هاي ناشي از تغييرات در ارزش منصفانه پس از كسر مخارج براوردي زمان فروش، ب.افزايشهاي ناشي از خريد، ج .كاهشهاي ناشي از فروش، د .كاهشهاي ناشي از برداشت، و ﻫ .ساير تغييرات.
در مواردي كه اندازه گيري ارزش منصفانه داراييهاي زيستي غير مولد به‌گونه‌اي اتكا پذير ميسر نباشد واحد تجاري در پايان دوره مالي بايد درخصوص اين داراييها موارد زير را افشا كند : الف . شرحي از داراييهاي زيستي غير مولد ، ب .تشريح دلايل عدم امكان اندازه‌گيري به ارزش منصفانه به‌گونه‌اي اتكا پذير ، ج . درصورت امكان، دامنه براوردهايــي كه به احتمال‌زياد ارزش منصفانه در آن قرار مي‌گيرد ، و د . مبلغ دفتري ناخالص و كاهش ارزش انباشته در ابتدا و پايان دوره.
درصورتي كه ارزش منصفانه داراييهاي زيستي غير مولد كه قبلاً به بهاي تمام شده پس از كسر كاهش ارزش انباشته اندازه‌گيري شده است طي دوره جاري به گونه‌اي اتكا پذير قابل اندازه‌گيري باشد، واحد تجاري بايد موارد زير را درخصوص اين داراييها افشا كند : الف . شرحي از داراييهاي زيستي غير مولد ، ب .تشريح اين كه چرا ارزش منصفانه به گونه‌اي اتكا پذير قابل اندازه‌گيري شده است ، و ج .آثار تغيير مبناي اندازه‌گيري.
|
داراييها
|
29/12/ 2*13
|
29/ 12/ 1*13
|
بدهيها و حقوق صاحبان سهام
|
29/ 12/ 2*13
|
29/ 12/ 1*13
|
|
|
میلیون ریال
|
میلیون ریال
|
|
میلیون ریال
|
میلیون ریال
|
|
داراييهاي جاري :
|
|
|
بدهيهاي جاري :
|
|
|
|
موجودي نقد
|
100
|
80
|
حسابها و اسناد پرداختني تجاري
|
155
|
180
|
|
حسابها و اسناد دريافتني تجاري
|
150
|
65
|
ساير حسابها و اسناد پرداختني
|
110
|
140
|
|
ساير حسابها و اسناد دريافتني
|
85
|
75
|
پيش دريافتها
|
40
|
25
|
|
داراييهاي زيستي غير مولد
|
300
|
330
|
سود سهام پيشنهادي و پرداختني
|
250
|
235
|
|
موجودي مواد و كالا
|
145
|
180
|
تسهيلات مالي دريافتي
|
80
|
100
|
|
سفارشات و پيش پرداختها
|
45
|
40
|
|
|
|
|
جمع داراييهاي جاري
|
825
|
770
|
جمع بدهيهاي جاري
|
635
|
680
|
|
داراييهاي غير جاري :
|
|
|
بدهيهاي غيرجاري :
|
|
|
|
داراييهاي زيستي مولد
|
900
|
800
|
حسابها و اسناد پرداختني بلندمدت
|
90
|
80
|
|
ساير داراييهاي ثابت مشهود
|
810
|
950
|
تسهيلات مالي دريافتي بلندمدت
|
230
|
140
|
|
ساير داراييها
|
45
|
30
|
|
320
|
220
|
|
|
|
|
ذخيره مزاياي پايان خدمت كاركنان
|
235
|
200
|
|
جمع داراييهاي غيرجاري
|
755ر1
|
780ر1
|
جمع بدهيهاي غيرجاري
|
555
|
420
|
|
|
|
|
حقوق صاحبان سهام :
|
|
|
|
|
|
|
سرمايه (×× سهم ××× ريالي تمام پرداخت‌شده)
|
200ر1
|
200ر1
|
|
|
|
|
اندوخته قانوني
|
80
|
70
|
|
|
|
|
ساير اندوخته‌ها
|
30
|
30
|
|
|
|
|
سود (زيان) انباشته
|
80
|
150
|
|
|
|
|
جمع حقوق صاحبان سهام
|
390ر1
|
450ر1
|
|
جمع داراييها
|
580ر2
|
550ر2
|
جمع بدهيها و حقوق صاحبان سهام
|
580ر2
|
550ر2
|
شركت نمونه - صورت سود و زيان
براي سال مالي منتهي به 29 اسفندماه 2*13
|
|
سال2*13
|
سال1*13
|
|
میلیون ریال
|
میلیون ریال
|
میلیون ریال
|
|
ارزش منصفانه تولیدات کشاورزی
|
|
840
|
700
|
|
خالص افزایش ارزش منصفانه داراییهای زیستی غیرمولد
|
|
260
|
200
|
|
|
|
1100
|
900
|
|
خالص فروش تولیدات کشاورزی و داراییهای زیستی غیرمولد
|
1200
|
|
800
|
|
بهای تمام شده انتسابی
|
(800)
|
|
(650)
|
|
|
=
|
400=
|
150
|
|
درآمدهای عملیاتی
|
|
1500
|
1050
|
|
هزینه های تولید
|
(1223)
|
|
(735)
|
|
هزینه های فروش-اداری و عمومی
|
(120)
|
|
(91)
|
|
|
=
|
(1343)=
|
(826)
|
|
سود عملیاتی
|
|
157
|
224
|
|
سود فروش داراییهای زیستی مولد
|
70
|
|
80
|
|
سایر درآمدها و هزینه های غیر عملیاتی
|
10
|
|
15
|
|
هزینه های مالی
|
(50)
|
|
(45)
|
|
|
=
|
=30
|
50
|
|
سود قبل از مالیات
|
|
187
|
274
|
|
مالیات
|
|
(2)
|
(1)
|
|
سود خالص
|
|
185
|
273
|
|
گردش حساب سود و (زیان) انباشته
|
|
سود خالص
|
|
185
|
273
|
|
سود انباشته ابتدای سال
|
|
150
|
نظرات شما عزیزان:
:: موضوعات مرتبط:
استانداردهای حسابداری،
،
|
|
|
آمار
وب سایت:
